‌

     Taktyka w tenisie stołowym jest drogą do odnoszenia zwycięstwa (piłki, seta, meczu) i polega na wykorzystaniu umiejętności technicznych w założony z góry, przemyślany sposób. Taktyk może być bardzo wiele i czym więcej mamy ich opracowanych, tym potencjalnie większą zyskujemy przewagę w grze. Podstawowe taktyki mogą dotyczyć na przykład sposobów kontynuacji gry po własnym serwisie, wprowadzenia przeciwnika w błąd przy odbiorze lub mieć na celu „przetestowanie” jego ogółu możliwości technicznych (taktyka stosowana w skali całego seta). Głównym ograniczeniem jest tu wyobraźnia, nie mniej jednak praca nad rozwojem taktyk wymaga pewnego doświadczenia i jest poprzedzona wieloma obserwacjami.

‌
Wymienia się wiele zasad taktycznych, które mogą wskazać ogólny kierunek w sposobie myślenia o tenisie stołowym. Zasady te to m.in.¹:

‌‌
a) graj pewnie, szybko, mocno, rotacyjnie i dokładnie – to podstawowa zasada odnosząca się bezpośrednio do techniki gry, podkreśla cechy charakterystyczne dyscypliny, zachęca do maksymalizacji wyuczonych umiejętności;

‌
b) graj ze zmianą rytmu – aby nasza gra była jak najtrudniejsza do oswojenia się, zmieniamy rytm ataku, przeplatamy na przykład topspin rotacyjny, z topspinem ze stołu, lub szybkim zbiciem, blokiem przyśpieszającym, zaleca się zmienność także w wysokości podrzucanych serwów;

‌
c) graj ze zmianą rotacji – począwszy już od samych serwów, staramy się jak najbardziej różnicować rotację, gramy nie tylko silną i słabą, ale wybieramy także poziomy pośrednie, dużą wagę przywiązujemy do serwów pustych z akcentowanymi, fałszywymi wykończeniami ruchów;

‌
d) graj zmieniając miejsce upadku piłki – gramy w różne miejsca stołu tak, aby zmusić przeciwnika do częstej zmiany pozycji; cały czas oceniamy jego pozycję, często szukamy i posyłamy piłkę do newralgicznego punktu, jakim jest wysokość łokcia przeciwnika;

‌
e) graj swoją grę – staramy się wypracować i narzucać swój własny styl, który powinien być zbudowany wokół naszych silnych stron, osobowości, cech motorycznych, techniki, możliwości sprzętowych;

‌
f) graj mądrze i elastycznie – cały czas obserwujemy postawę przeciwnika, szukamy rozwiązań, sposobów na wyeliminowanie jego silnych stron, zmuszamy go utraty równowagi, odejścia od stołu, przejścia do defensywy, równoważymy grę pasywną i agresywną, stosujemy uderzenia w różnych fazach lotu piłki, nie akcentujemy zbyt często naszych najskuteczniejszych taktyk, rozwijamy grę rozsądnie, rezerwując niespodzianki;

‌
g) graj ekonomicznie – oszczędzamy energię, staramy się maksymalizować efekty jednocześnie minimalizując nakłady, przeciwnika zmuszamy do większego wysiłku, niż ponosimy sami; przeciwko obronie zmieniamy tempo gry, przeplatamy ataki topspinowe podcięciem; gramy uderzenia nieoczekiwane, których przeciwnik nie przewiduje;

‌
h) graj aktywnie – gramy szybko, staramy się dominować w grze, być o jeden krok do przodu, stosujemy aktywny odbiór serwu, dropszoty, flipy, narzucamy tempo gry;

‌
i) graj nieprzewidywalnie – gramy w sposób nieczytelny, trudno definiowalny dla przeciwnika, niedający się zaszufladkować, uniemożliwiający znalezienie na nas „lekarstwa”; taktyki zachowawcze można mieszać z uderzeniami bardzo ryzykownymi lub obronnymi; w duże mierze stosujemy zwody ciałem i ręką, zmieniamy wysokość podrzutu piłki przy serwisie, zmieniamy pozycję przy serwisie, gramy arytmicznie;

‌

j) graj twórczo – cały czas uczymy się i wyciągamy wnioski, udoskonalamy technikę i taktykę, staramy się być przygotowanymi na coraz większą ilość zagrań, blefów; czerpiemy inspirację od innych zawodników, wprowadzamy nowe odmiany, modyfikacje w już ugruntowanych taktykach, dywersyfikujemy siłę, szybkość, miejsce upadku piłki, taktykę; analizujemy słabe punkty i wizualizujemy rozwiązania, nie obawiamy się eksperymentowania (zwłaszcza w fazie treningu), rozwijamy osobowość zawodniczą.

‌
Przygotowanie psychiczne tenisisty stołowego jest równie istotnym obszarem rozwoju, jak przygotowanie taktyczne. Jest ono realizowane poprzez trening mentalny, który rozwija sztukę naszego myślenia o świecie, sporcie, rywalizacji, przeciwniku. Choć sfera psychiczna z pewnością zyskuje na znaczeniu wraz z podnoszeniem poziomu zaawansowania, powinna być budowana od samego początku szkolenia, współmiernie do postępu technicznego, motorycznego i taktycznego. Nie ma dziś co do tego najmniejszych wątpliwości, że zwłaszcza w tak złożonej technicznie dyscyplinie jak tenis stołowy, do odnoszenia zwycięstw w jakichkolwiek zawodach, potrzeba dużej stabilności emocjonalnej i odporności psychicznej.

‌

Na polskim gruncie, tematyką przygotowania psychicznego najszerzej zajął się cytowany wcześniej, wieloletni trener klasy mistrzowskiej, Jerzy Grycan. W swojej książce, pt. „Integralny tenis stołowy” proponuje on wskazówki do rozwoju psychiki z różnych perspektyw, m.in. intelektu, świadomości (siebie, gry, przeciwnika), motywacji, koncentracji, pewności siebie.

‌

Do zobaczenia przy stole !

Rafał Suszycki

 

 

^{1 Grycan J., „Integralny Tenis Stołowy”, str. 187, Kraków 2007}